فرآوری پوکه معدنی از سنگ آذرین
سنگهای آذرین
مواد مذاب فقط در بخشهایی از داخل زمین دیده میشوند که گرمای موجود، برای ذوب سنگها کافیست.
این مواد مذاب پس از تشکیل شدن، ممکن است که به سطح زمین برسند، یا اینکه در درون زمین سرد شوند.
در این موارد، سنگهای آذرین بیرونی و درونی تشکیل میشوند . ساختهایی که پس از سرد شدن ماگما در
درون پوسته زمین حاصل میشوند، دارای شکلهای گوناگونند و بر این اساس دارای نامهای گوناگونی هستند .
به عنوان مثال باتولیتها بزرگترین و وسیعترین تودههای آذرین عمقیاند که بلورهای آن دانه درشت هستند.
گاهی بر اثر فرسایش لایههای رسوبی، باتولیتها بر سطح زمین ظاهر میشوند. ساختارهای دیگری نیز از مواد
آذرین تشکیل میشوند که به صورت تزریق در بین سنگهای مجاور هستند. هنگامیکه کانی ذوب میشود، در
نقطه ذوب فاصله یونها از هم زیادتر شده و شدت ارتعاشات بر نیروی پیوند شیمیایی بیشتر شده و در نتیجه نظم
ساختمان بلور از بین میرود. از طرف دیگر حجم ماده بیشتر و چگالی آن کمتر میشود. در حالت تبلور عکس
پدیده ذوب رخ میدهد.
تشکیل ماگما
در تشکیل ماگما، چند عامل دخالت دارند . اولین عامل دما است. افزایش دما باعث سست شدن
پیوندهای یونی کانیها شده و سنگها ذوب میشوند. دومین عامل فشار است. افزایش فشار باعث
سختتر شدن پیوندهای شیمیاییمیشود، در نتیجه مانع از ذوب سنگها میشود . هرچه عمق زیاد
شود،فشار افزایش مییابد . برای ذوب سنگها دراعماق زیاد، دمای بیشتری نسبت به سطح زمین
لازم است . عامل سوم آب است . چون آب در همه سنگهایپوسته زمین وجود دارد، لذا افزایش
فشاربخار آب را باید عاملی در ذوب سنگها به حساب آورد . در هنگام تشکیل ماگما، کانیهایی
که نقطه ذوب پایینتری دارند زودتر ذوب میشوند.
نوع کانیها
نوع کانیهای سنگهای آذرین کاملاً بستگی بهترکیب شیمیایی این سنگها دارد . چنانکه سنگهای
پرسیلیس به علت وفور کوارتز و فلدسپات، ظاهری روشن داشته و سنگهای کمسیلیس به علت وفور
کانیهای آهن و منیزیمدار رنگیتیرهتر دارند. وقتی ماگمای داغ شروع به سرد شدن میکند د دماهای
مختلف، کانیهایی باترکیبهای مختلف میتواننداز مایع جدا شوند . یکی از پژوهشهای بی سابقه د مورد
تبلور ماگما توسط بوون ژئوفیزیکدان آمریکایی انجام شده است.
بافت
بافت یک سنگ آذرین بهاندازه، شکل و آرایش کانیهای موجود در سنگ اشاره میکند . سنگهای آذرین
از روی بافت،به سه گونهی درشت بلور، ریزبلور و شیشه ای طبقه بندی میشوند. هرقدر سرعت سرد
شدن، کندتر باشد، بلورها درشتتر میشوند . در بافت شیشهای به علت سریع سرد شدن، ساختمان منظم
بلورین وجود ندارد .بافتی به نام پورفیری نیز وجود داردکه در آن بلورهای درشت در زمینه ای فاقد بلور
یا ریزبلور قرار دارند .
وجود بافت پورفیری نشانگر سرد شدن سنگ در دو مرحله است. بافت حفره دار و اسفنجی نیز در سنگپا
و پوکه معدنی دیده میشود که به علت خروج گازها از گدازه در حال انجماد به وجود میآید. طبقه بندی سنگهای
آذرین سنگهای آذرین رابر اساسترکیب شیمیایی، نوع کانیهای تشکیل دهنده و بیرونی و درونی بودن یا بافت
سنگ، طبقه بندی میکنند.
موارد استفاده سنگهای آذرین
بعضی از سنگهای آذرین به ویژه گرانیتها و گابروها پس از برش و صیقل دادن به عنوان سنگهای تزئینی
مصرف میشوند.از رگههای سیلیس در شیشه سازی، از رگههای فلدسپات در چینی سازی، از پوکه معدنی
به عنوان عایق درساختمانها و از سنگ پا برای پرداخت چوب استفاده میشود . بعضی از فلزات باارزش مثل
طلا، نقره، مس،جیوه، پلاتین و غیره توسط سنگهای آذرین فراهم میشود. از فرسایش و هوازدگی کانیهای
سنگهای آذرین، خاك به وجود میآید که و محل زیست وتغذیه موجودات زنده در سطح زمین است.
قالب وردپرس
تور کیش